AKCİĞER EMBOLİSİ (Pulmoner Emboli)

 Akciğer Embolisi (Pulmoner Emboli) Nedir?

Sağlıklı bir insanda kan dolaşımı, küçük ve büyük kan dolaşımı olmak üzere iki ana dolaşım sistemi ile gerçekleşir. Küçük (pulmoner) kan dolaşımı ile vücuttan toplanan oksijen bakımından fakir kan kalpten akciğerlere gönderilirken, büyük dolaşım ile oksijen bakımından zengin kanın akciğerlerden tüm vücuda gönderilmesi sağlanır.

Kan, damarlar aracılığıyla vücutta taşınır. Çeşitli faktörler kanın damar içerisinde pıhtılaşmasına neden olabilir. Meydana gelen pıhtı, vücut içerisinde farklı dokulara veya organlara taşınarak damar tıkanıklığına yol açar. Bu duruma emboli denir.

Kalpten akciğerlere kan taşıyan atardamarlardan birinde kan pıhtısı oluşması ve damarın aniden tıkanması ise pulmoner (akciğer) emboli olarak adlandırılır. Damarlarda bulunan ve akciğere ulaşan bir pıhtı kanın akciğere geçişini engelleyerek, vücutta oksijensiz kan dolaşımına neden olabilir. Uzun süre oksijensiz kalmak beyin, böbrek, kalp, mide gibi birçok organın işleyişini bozabilir.

Akciğer embolisi ya da farklı bir deyişle akciğere pıhtı atması, hızlı tedavi gerektiren bir hastalıktır. İlerleyen ve tedavi edilemeyen pulmoner emboli vakalarının üçte biri ölümle sonuçlanmaktadır. Fakat erken teşhis ve hızlı müdahale ile akciğer embolisi tedavi edilebilir.

Akciğer Embolisi (Pulmoner Emboli) Belirtileri Nelerdir?

Halk arasında akciğer pıhtılaşması olarak da bilinen akciğer embolisi belirtileri, pıhtının büyüklüğüne, oluştuğu yere ve hastanın kalp, tansiyon, astım, şeker gibi kronik rahatsızlıklarının varlığına göre farklılık gösterir. Hafif emboli durumlarında hastada belirti görülmez, fakat büyük pıhtıların neden olduğu pulmoner embolilerde ciddi belirtiler görülmeye başlanır. Bazı hastalarda emboli aniden gelişerek daha şiddetli belirtiler de oluşabilir. Pulmoner embolide yaygın olarak görülen belirtilerin bazıları şunlardır:

• Pulmoner embolinin en sık görülen belirtisi nefes darlığıdır. Nefes darlığı ani başlangıçlı olabilir veya eforla kademeli gelişebilir.
• Göğüs ağrısı, kola, çeneye, boyuna ve omuza yayılır. Yemek yerken, eğilirken, hareketsizken ya da ani hareketlerde artabilir. Bu ağrı, dinlenmeyle azalmaz veya geçmez.
• Öksürük
• Öksürükle beraber kan tükürme (Hemoptizi)
• Solunum hızında artış
• Çarpıntı, kalp atışında hızlanma veya zayıflama
• Halsizlik, yorgunluk
• Bayılma hissi
• Aşırı terleme
• Bacakta şişme, kızarıklık ve ağrı
• Endişe, huzursuzluk, ölüm korkusu
• Sırtta ağrı
• Baş dönmesi
• Yüzde ve parmaklarda renk değişimleri
• Mavi dudak ve tırnakla