BAŞ AĞRISI
Toplumda hemen herkesin hayatında bir kez deneyimlediği baş ağrısı, oldukça yaygın görülen bir rahatsızlıktır. Ağrı hissi, kafanın herhangi bir yerinde başlayabilir. Ayrıca ağrı, kafanın yalnızca bir bölümünde olabileceği gibi tamamında da etkili olabilir. Hafif şiddetteki baş ağrılarının yanı sıra kişinin günlük işlerini yapmasına engel olacak şiddette de olabilen baş ağrısı, erkeklere kıyasla kadınlarda daha sık görülür.
Genellikle tüm insanlar hayatlarının bir döneminde bir defaya mahsus da olsa baş ağrısı yaşamışlardır. Baş ağrısı şiddetine göre insanın yaşam kalitesini etkileyebilir. Şiddetli baş ağrısı çeken çoğu insanın günlük işlerini yaparken zorluk çektiği görülebilir.
Beynin kendisi, ağrı hissetmeyen organlardan biridir. Ancak beyni besleyen atardamar ve toplardamarların yanı sıra beyin zarı, diş, kulak, burun, sinüs, boğaz, göz, ense ve sırt kasları ağrıya duyarlıdır. Baş ağrısı, tipleri bakımından çok geniş bir yelpazeye sahiptir. Dolayısıyla baş ağrısı nedenleri de pek çok farklı sebepten kaynaklanabilir. Baş ağrısı, kısa süreli ya da farklı bir deyişle akut ve / veya ataklar şeklinde olabileceği gibi kronik de olabilir.
Doğrudan baş ağrısı tablosuyla ortaya çıkan primer baş ağrıları genellikle genetik geçişlidir ve çevresel faktörler ağrı oluşumunu tetikler. Bu tipte görülen baş ağrılarının nedenlerinin net olarak açıklanabilmesi için nöroloji uzmanının ayrıntılı olarak hastanın anamnezini alması ve hastayı muayene etmesi gerekir. Yaklaşık %10 oranında görülen ve farklı bir sağlık probleminden kaynaklanan sekonder baş ağrılarının nedeninin anlaşılabilmesi için ise odak hastalığın tanısının koyulması gerekir. Baş ağrısının sürekli ve şiddeti artar nitelikte olması durumunda mutlaka hekime başvurulmalıdır. Ayrıca ağrının, kişinin şimdiye kadar hissettiği en şiddetli baş ağrısı olması durumunda da en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Baş ağrısı Tipleri:
- Gerilim Tipi Baş Ağrısı
- Kafada doluluk hissi ile birlikte meydana gelen baş ağrısı,
- Alında veya şakaklarda meydana gelen basınç hissi,
- Kafa derisi, boyun ve omuz kaslarında hassasiyet,
- Işığa ve sese hassasiyet (Migrendeki kadar şiddetli olmaz.)
- Migrendeki gibi mide bulantısı, kusma ve görme bozuklukları bulunmaz. Fiziksel yapılan aktivitelerin gerilim baş ağrısında ağrıya etkisi olmaz, tam tersi iyi gelebilir.
- Migren Tipi Baş Ağrısı
- Prodrom Dönemi
Baş ağrısı başlamadan 1 ya da 2 gün önce, hastalar yaklaşan migren atağı için uyarıcı küçük değişiklikleri fark edebilirler:
- Kabızlık
- Ruh hali değişiklikleri, karamsarlık, huzursuzluk
- Yeme isteği
- Boyun tutulması
- Artan susuzluk ve idrara çıkma
- Sık esneme
- Aura Dönemi
- Migren atağı başlamadan önce yaşanan duyusal değişikliklerdir:
- Dokunma hislerinde güçsüzlük (duyusal),
- Konuşma bozukluğu,
- Görme bozuklukları,
- Uyuşma veya karıncalanma.
- Atak Dönemi
Migren atakları 4 ila 72 saat arasında sürebilir. Ataklar nadir olabildiği gibi ayda veya haftada birkaç defa da olabilir. Migren atağı sırasında hastalar;
- Kalp atışı şeklinde zonklama,
- Mide bulantısı – kusma,
- Işık – ses ve hatta dokunmaya karşı aşırı hissiyat,
- Bulanık görme,
- Baş dönmesi,
- Bazı durumlarda baygınlık yaşayabilir,
- Postdrome (Atak Sonrası),
- Hasta kendini bitkin, tükenmiş ve az da olsa rahatlamış hisseder. Hasta 24 saat içerisinde; güçsüzlük, baş dönmesi, huzursuzluk, ışık ve sese karşı hassasiyet yaşayabilir,
- Küme Tipi Baş Ağrısı,
- Dayanılmaz, şiddetli ağrı, sıklıkla bir gözün çevresinden başlar. Ağrı bazen yüz, baş, boyun, omuz ve diğer bölgelere yayılabilir,
- Tek taraflı ağrı,
- Huzursuzluk hissi,
- Etkilenen tarafta gözde kızarıklık, gözyaşı gelmesi,
- Etkilenen tarafta burun tıkanıklığı veya akıntısı,
- Alın veya yüzde terleme,
- Yüzde solukluk ya da kızarma,
- Etkilenen tarafta göz çevresinde şişlik,
- Göz kapağında düşüklük,
- Nevraljik Tipi Baş Ağrısı,
- Ani, şiddetli olarak başlayan baş ağrısı,
- Baş ağrısına eşlik eden yüksek ateş, bulantı veya kusma, ense sertliği, kafa karışıklığı, nöbetler, uyuşma ya da konuşma zorlukları,
- Baş ağrısı kötüleşirse, özellikle düşme ya da bir kafa travması sonrası gelişen bir baş ağrıları.